Τί είναι η Tutaabsoluta και ποιος ο τρόπος αντιμετώπισης της;
H Tutaabsoluta ή αλλιώς φυλλορύκτης της ντομάτας είναι έντομο της τάξης των Λεπιδοπτέρων, το οποίο καταγράφεται ως ιθαγενές της Λατινικής Αμερική. Ειδικότερα, εντοπίστηκε στην ανατολική Ισπανία το 2006 και έκτοτε εξαπλώθηκε σε χώρες της Μεσογειακής λεκάνης και της Ευρώπης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, στην Κύπρο εντοπίστηκε το Νοέμβριο του 2009, μετά την τοποθέτηση φερομονικών παγίδων από το Τμήμα Γεωργίας.
Με βάση τον τύπο ανάπτυξης της κατανέμεται στην κατηγορία ολομετάβολα. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρείται απότομη αλλαγή της μορφής του εντόμου από το ανήλικο προνυφικόσκουλίκη στην πτερωτή ενήλικη πεταλούδα μέσω του σταδίου της χρυσσαλίδας.
Οι ξενιστές τηςTutaabsolutaείναι κυρίως φυτά της οικογένειας των Σολανωδών (Solanaceae) με ιδιαίτερη προτίμηση στη ντομάτα. Επίσης μπορεί να προσβάλει φυτά (όχι τον καρπό) μελιτζάνας, πιπεριάς, πατάτας, και διάφορα αυτοφυή (ζιζάνια) όπως η αγριοντοματιά (S.nigrum) και η τάτουλα (Daturastramonium). Επιπλέον στην Ευρώπη αναφέρθηκε σε φυτά μολόχας και φασολιάς.
Μορφολογικά χαρακτηριστικά των σταδίων της Tutaabsoluta
Προνύμφη
Προνυμφικά στάδια: 4
Μήκος: 0.9mm (1o στάδιο) έως 7.5mm (4ο στάδιο).
Χρώμα:ξεκινά ως κρεμ με σκουρόχρωμη κεφαλή και αλλάζει σε πράσινο έως ανοικτό ροζ.
Χρυσαλλίδα
Χρώμα: Καφέ
Διάρκεια: 10 ημέρες περίπου.
Ενήλικο
Μήκος: 6-7mm.
Πρόσθιες πτέρυγες: λέπια χρώματος ασημένιου ή γκρίζου & κηλίδες μαύρες.
Κεραίες: νηματοειδείς, μοιάζουν με κομπολόι.
Αυγό
Σχήμα: Κυλινδρικό
Ύψος: 0.36mm
Πλάτος: 0.22mm
Χρώμα: λευκό έως κίτρινο
Βιολογία T.absoluta: Ο βιολογικός κύκλος είναι πολύ σύντομος, μόλις 24 ημέρες στους 27 oC ή 40 ημέρες στους 20 oC.
Ενήλικα: είναι νυκτόβια και κρύβονται στο φύλλωμα των φυτών κατά την διάρκεια της ημέρας. Τα ενήλικα θηλυκά ζουν για 10-15ημέρες και γεννούν γύρω στα 260 αυγά.
Αυγά: αποτίθενται στη κάτω επιφάνεια των φύλλων, σε βλαστούς και κάποτε σε καρπούς.Η εκκόλαψη των αυγών γίνεται 4-6 μέρες μετά την εναπόθεσή τους.
Προνύμφες: μετά την εκκόλαψη εισέρχονται στα φύλλα, στους βλαστούς ή καρπούς και τρέφονται ορύσσοντας στοές ακανόνιστου σχήματος. Οι προνύμφες τελευταίου σταδίου καταρριχώνται στο έδαφος με μετάξινο νήμα και νυμφώνονται. Η νύμφωση μπορεί να συμβεί και πάνω ή μέσα στο φύλλο. Διαχειμάζει σε όλα τα στάδια.Συνολική διάρκεια ύπαρξης 10-15 ημέρες.
Ζημιά από T.absoluta:
Οι στοές στα φύλλα μειώνουν την φωτοσυνθετική ικανότητα του φυτού και κατά συνέπεια την παραγωγή. Ειδικότερα, σε έντονες προσβολές το σύνολο της φυλλικής επιφάνειας μπορεί να καταστραφεί μέσα σε λίγες μέρες προκαλώντας καθολική ξήρανση των φυτών.
Οι στοές στους βλαστούς προκαλούν παραμόρφωση του φυτού και νεκρώσεις.
Η προσβολή του μεριστωματικού άκρου σταματά την ανάπτυξη του φυτού.
Οι προσβεβλημένοι καρποί υποβαθμίζονται ποιοτικά χάνοντας την εμπορευσιμότητα τους καθώς επίσης παρουσιάζονται δευτερογενείς μολύνσεις.
Αντιμετώπιση T.absoluta:
Παρακολούθηση πληθυσμών : Χρήση φερομονικών παγίδων.
Καλλιεργητικά μέτρα: Απομάκρυνση και καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας ειδικότερα όταν υπάρχει προσβολή, μαζική παγίδευση και χρήση εντομοστεγών δικτύων και διπλής πόρτας στα θερμοκήπια, απομάκρυνση καικαταστροφή των αυτοφυών ξενιστών (ζιζάνια) στον περιβάλλοντα χώρο, απομάκρυνση προσβεβλημένων φυτικών τμημάτων, ηλιοαπολύμανση και βαθύ όργωμα.
Φυσικοί εχθροί: Trichogrammaspp. (παρασιτοειδή αυγών), αρπακτικό Nesidiocoristennuis& αρπακτικό Macrolophuspygmaeus (τρέφονται με τα αυγά και τις προνύμφες της), Βacillusthuringiensis (εναντίων των προνυμφών).
Φυτοπροστατευτικές ουσίες: βιολογική γεωργία με π.χ. αζαδιραχτίνη, spinosad και χημική καταπολέμηση με π.χ. abamectin, emamectin, benzoate, chlorantraniliprole, indoxacarb, thiacloprid, flubendiamide.